Recensie: ‘Mightysociety4’ van Eric de Vroedt

Lang, lang geleden, vóórdat een warme herfst en Al Gore de klimaatverandering bovenaan de agenda zetten, zo ongeveer vorige zomer was globalisering hét modieuze discussietopic bij uitstek. Dikke boeken over de pro’s en contra’s van het verschijnsel werden vaak genoemd en geciteerd, maar weinig gelezen. Mocht u echter nog The world is flat van Thomas Friedman of Het Kristalpaleis van Peter Sloterdijk ongelezen op uw nachtkastje hebben liggen, wanhoop dan niet, maar ga naar Mightysociety4.

Mightysociety is een enorm project van theatermaker Eric de Vroedt, die in een reeks van tien voorstellingen actuele thema’s expliciet het theater in wil brengen. Eerdere delen gingen over populisme en terrorisme. Globalisering is een logisch vervolg.

In een onnavolgbare cocktail van citaten, vormingstheater, politieke en economische theorieën ontvouwt zich een plot die leentjebuur speelt bij Wankel Evenwicht, Hamlet en de film Funny Games van Michel Haneke, waarin de machtigen en de machtelozen van rol wisselen. De machtigen zijn Europarlementariër Henriëtte (Els Ingeborg Smits) en haar wereldwijd topondernemende vriend Raymond (Hein van der Heijden) die om de winstmaximalisatie te optimaliseren zijn bedrijf grotendeels outsourcet naar China.

De machtelozen zijn Dick (Bram Coopmans) en Sharon (Carola Arons) die werkloos of overspannen zijn geraakt juist door de economische ideologie van Raymond en die in een door Henriëtte’s idealistische zoon opgezette confrontatie verhaal komen halen. Maar zij kunnen niet op tegen de in dubieuze zaakjes handelende, door Hein van der Heijden razendsnel schakelend neergezette geldwolf en zijn verleidelijk perverse wereldbeeld.

De tekst is een overweldigende woordenstroom van soundbites en scherpe opmerkingen, met vaart en bravoure gespeeld door alle acteurs, maar in de vormgeving zoekt De Vroedt subtiele contrasten: westerse design-meubels en oosterse video-apparatuur; westerse pianoklanken en Chinese violen; westerse sigaretten en oosterse wok-bakjes. De zoon zoomt de altijd aanwezige camera steeds in op het slachtoffer, om zo nadrukkelijk de afstand tussen de personages te tonen. In de nieuwe wereld is geen plaats voor loyaliteit, iedereen gaat alleen voor zichzelf. Iedereen zich moet afvragen wat zijn of haar toegevoegde waarde aan het productieproces is.

De Vroedt toont zich meer dan in eerdere voorstellingen uit de serie een postmoderne moralist. We hebben ons menselijkheid uit handen gegeven aan een onmenselijk kapitalistisch systeem, lijkt hij te zeggen. We streven naar rijkdom, maar maken het onszelf onmogelijk om gelukkig te worden. Het is jammer dat De Vroedt aan het eind met een merkwaardige plot-truc de angel uit zijn betoog haalt. Hij lijkt niet dieper te durven snijden en het publiek werkelijk medeschuldig te maken.

Mightysociety4 van Eric de Vroedt. Gezien 27/3 in Utrecht. Te zien in Amsterdam (Frascati) 15 t/m 23/5, tournee t/m 25/5. Meer info op www.mightysociety.nl

Recensie: Mightysociety3 van Eric de Vroedt

Parool,recensies — simber op 28 augustus 2006 om 18:02 uur
tags: , , ,

Het is een kroniek van een aangekondigde aanslag. De geheime dienst weet wie de bom gaat leggen en hoe en wanneer, maar niet wáár. Het land zit verlamd voor de televisie, heen en weer geslingerd tussen fascinatie en blinde paniek. Het is de ultieme kruising van terrorisme en reality-tv.

Het uitgangspunt is zo sterk dat theatermaker Eric de Vroedt ervoor koos om het te gebruiken voor niet één maar twee voorstellingen van zijn monsterproject Mightysociety. De ene voorstelling, Mightysociety2, ging afgelopen december in première en speelt zich af op een hotelkamer waar de terrorist zich voorbereidt op zijn daad. Mightysociety3 gaat over de onwetende slachtoffers. De twee voorstellingen worden de komende maanden simultaan opgevoerd en zijn op ingenieuze wijze (en met een webcam) met elkaar verweven.

De aankomende slachtoffers in Mightysociety3 zijn vier vrienden van rond de dertig. Aygül (Çigdem Teke) schrijft quasi-leuke columns over hoe achterlijk de islam is, maar matigde op advies van de geheime dienst haar toon. Nu staat ze nog maar nummer 45 op de lijst met potentiële doelwitten. Haar vriend Sven (Jacques Riebeek) heeft een lucratieve business in internetporno. Martijn (Raoul Copier) is een oppervlakkige idealist die een boom plant voor iedere vliegreis die hij maakt. En Nathalie (Eva Duyvestein) was een sletje met een pophitje en een televisieprogramma, maar heeft zich plotseling bekeerd tot de islam, met hoofddoek en al.

In het tot hippe huiskamer verbouwde Frascati 2, waar het publiek in het decor zit, toont De Vroedt een grimmig beeld van zijn generatie: hedonistische individualisten, die een muur van cynisme hebben opgebouwd tussen zichzelf en de werkelijkheid.

De vergelijking met het zeer goede Mightysociety2 valt negatief uit voor het huidige deel. Terrorist Ibrahim K. op zijn hotelkamer was lucide en wanhopig en wekte daarom mededogen. Voor de personages in dit deel heb je geen greintje sympathie. Door het gekibbel tussen de vier, hun onderlinge relaties en hun manipulatieve spelletjes vergeet je als publiek bijna dat er een terrorist op drift is. Het cynisme van de personages wordt het cynisme van de voorstelling.

Toch is een minder geslaagde voorstelling van De Vroedt toch nog steeds zeer genietbaar. De acteurs beheersen de hardheid die de tekst vraagt zeer goed en de tekst biedt net als de eerdere delen een spervuur aan actuele verwijzingen en sterke one-liners. Eric de Vroedt bewijst nogmaals dat hij een uitstekend gevoel heeft voor de tijdgeest, maar heeft er deze keer geen meeslepend theater van weten te maken.

Theater Mightysociety3 van Eric de Vroedt. Gezien 11/3 in Frascati, aldaar t/m 18/3. Tournee t/m 20/5 Meer info op www.mightysociety.nl

Recensie: Mightysociety2 van Eric de Vroedt

Parool,recensies — simber op 22 augustus 2006 om 12:57 uur
tags: , , ,

Bram voldoet niet helemaal aan het stereotype beeld van de terrorist. Hij heeft geen lange baard en draagt geen soepjurk. Ook is hij geen Marokkaan, hij is een Nederlander. Een schrijver met één succesvol boek en stapels bij De Slegte. Toch zit hij met een rugzak vol explosieven in een anonieme hotelkamer met nog 90 minuten te gaan tot zijn aanslag.

De terrorist wordt razend knap gespeeld door Bram Coopmans. Voor slechts 15 man publiek in een kamer in het Lloyd Hotel houdt hij een lucide monoloog over hoe het zo gekomen is. Hij spuwt zijn gal over het amateurisme van zowel de terroristen als de terreurbestrijders. Daarbij schakelt hij waar nodig naar de rollen van de niet aanwezige personages, zoals de leden van zijn cel, de emir -hun geestelijk leidsman- en geheim agent Wim die hem ronselt voor de geheime dienst.

De tekst van Eric de Vroedt, die zelf regisseert, samplet driftig uit de actuele Nederlandse geschiedenis. Uit de Hofstad Groep, de IRT affaire en het eindeloze gekakel over terreur en terreurbestrijding bouwt hij een plot die zich in de loop van de voorstelling geraffineerd ontvouwt. Maar De Vroedt gaat verder. Hij gebruikt teksten van The Weathermen en de RAF, westerse terroristen waar de progressieve elite in de jaren ’70 nog wel enige affiniteit mee voelde. Door het perspectief van de terrorist te kiezen, dwingt hij zichzelf en zijn publiek tot empathie met mensen die normaal gesproken uitsluitend met onbegrip behandeld worden.

De walging van de terrorist en die van de theatermaker vallen samen als AIVD-er Wim zijn drijfveren aan Bram uiteenzet. De AIVD streeft naar een land waarin “geen extremist meer rondloopt en iedereen weer geleerd heeft zich te gedragen als normale burger”. De normale burger, die niets te vrezen heeft omdat hij niets misdaan heeft, de gemeenschappelijke vijand van iedereen die de samenleving wil veranderen.

We hoeven echter niet te vrezen dat deze voorstelling een teken is van de radicalisering van De Vroedt. Een Pools kamermeisje stoort de terrorist onverwacht en maakt duidelijk dat zij Nederland opwindend vindt en hier een bestaan wil opbouwen. En uiteindelijk maakt ook onze schrijver/terrorist Bram een andere keuze.

Deze voorstelling is de tweede in een serie van tien waarin De Vroedt actuele kwesties op het toneel wil zetten. Het is een tamelijk megalomaan plan, maar als de volgende delen net zo scherp en eigenzinnig als deze voorstelling, dan wordt dit een belangwekkend project van een bevlogen theatermaker.

Mightysociety2 van Eric de Vroedt. Gezien 10/12 in het Lloyd Hotel, nog aldaar te zien t/m 18/12. Mee info op www.mightysociety.nl

« Vorige pagina
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 Unported License.
(c) 2024 Simber | powered by WordPress with Barecity