Recensie: ‘De Sunshine Show’ van Esther Scheldwacht

Parool,recensies — simber op 25 april 2013 om 10:00 uur
tags: ,

“You are the sunshine of my life/That’s why I’ll always be around”, staat er op het Karaoke-scherm. Maar Sunshine heeft niemand die voor haar “around” is, dus zingt ze het zelf maar, met zwaar oosters accent en een opgeplakte glimlach.

Sunshine is een personage dat actrice Esther Scheldwacht creëerde voor een eerdere voorstelling, waarin ze maar één scène had: een Thaise ‘ladyboy’ met een zoon in Holland. Deels op basis van interviews die haar broer Ricci hield met Thaise mannelijke prostitués die zich hebben laten ombouwen tot vrouw, gaf ze haar personage Shanu een eigen voorstelling.

Het is een tragisch verhaal over een kickbokser die na een ongeluk in de sexindustrie van Thailand terecht komt, maar blijft dromen over het kind dat hij verwekte bij een backpackster. Scheldwacht vertelt het in een aandoenlijke mix van slecht Engels en karaoke-nummers, op een bed dat geheel is opgebouwd uit niet verstuurde brieven aan zijn zoon.

Mooi is de tragiek van het personage dat steeds dichter bij zijn zoon in de buurt lijkt te komen –door Google en Hyves weet ze hoe zijn vrienden heten en hoe zijn school eruit ziet–, maar juist door steeds nieuwe geslachtsoperaties verder af komt te staan van de vader die ze voor hem zou willen zijn.

De voorstelling is een tikje larmoyant, maar houdt voor het grootste deel precies de goede afstand. Dat zie je het best in de doelbewuste bewegingen van de thaibokser die Scheldwacht steeds toont en in de emotieloze karaokeversies van There’s a place for us of The greatest love of all. Scheldwacht’s gezicht blijft in de plooi, maar erachter peil je diep en onspreekbaar verdriet.

De Sunshine Show van Esther Scheldwacht. Gezien 17/4 in Bellevue (lunchpauzevoorstelling). Aldaar t/m 5/5. Meer info op www.estherscheldwacht.nl

Recensie: Mightysociety10

Eindelijk zit de zoon tegenover de vader. Niet alleen is het de climax van de voorstelling, het lijkt alsof alle tien de delen van Mightysociety hebben toegewerkt naar dit moment. In negen delen nam schrijver en regisseur Eric de Vroedt de wereld op de korrel in een reeks maatschappelijk geëngageerde theatervoorstellingen. Het tiende en laatste deel, dat gisteren in première ging, is veel persoonlijker van aard. En in zijn openhartigheid blijkt De Vroedt even expliciet als eerder in zijn engagement.

Lex, een failliete horeca-ondernemer, is in Soerabaja terecht gekomen, waar hij in het Shangri La op de pof leeft en verliefd wordt op de zus van de hotelmanager. Als hij een hartaanval krijgt, belt hij zijn van hem vervreemde zoon Ramses, die een week later met z’n moeder op de stoep staat. Maar Lex blijkt nog niet stervend, hij heeft trouwplannen.

Met zijn goedkope smoking en zijn lichtpaarse zonnebril lijkt Hein van der Heijden’s Lex zo weggelopen uit een Martin Scorsese-film. Het is een weergaloze rol, een gladjakkerige hedonist die zichzelf in de puree draait, maar die nooit zielig is omdat hij met zijn grote bek altijd onafhankelijk blijft. Al even goed is Esther Scheldwacht als de moeder, en indovrouwtje dat even timide verontschuldigend als bikkelhard koloniaal is. Zoon Ramses (Bram Coopmans) is een succesvol beeldend kunstenaar, die twijfelt over de zin van zijn serie bunkers in conflictgebieden.

Met hen heeft De Vroedt zichzelf zijn eigen ouders op toneel gezet en hij gebruikt de opkomst van de Aziatische tijgerlanden, zoals Indonesië, slechts als aanleiding voor een veel persoonlijker confrontatie. Het publiek zit aan weerszijden van de speelvloer, de dansvloer van de hotelbar, met in het midden een podiumpje waar kortgerokte en barok hoog gehakte nachtclubmeisjes verveeld sexy dansen op de geweldige muziek (van Florentijn Boddendijk en Remco de Jong), wezenloze housebeats met aziatische accenten en verknipte jazz.

De Vroedt heeft nog steeds de vinger op de tijdgeest en Ai Wei Wei, Gangnam Style, de teloorgang van de Euro en de Aziatische voorliefde voor Louis Vuitton komen allemaal voorbij. Bovendien weet hij mooi het energieke optimisme van een continent in opkomst te plaatsen tegenover het wanhopige cynisme van het uitgebloeide Europa, al toont hij dat de hotelmanager (Phi Nguyen) heel snel bereid is om mee te gaan in het piramidespel van het kredietkapitalisme. Tegelijk is Mightysociety10 excessief: minstens een half uur te lang, en toch nog vol met onafgemaakte verhaallijntjes en niet ingeloste verwachtingen.

Maar, en dat is het machtige inzicht van deze voorstelling, de grote conflicten vinden niet plaats tussen continenten, maar tussen familieleden. De Vroedt heeft zelf aangegeven dat het stuk een poging is om een laatste gesprek te hebben met zijn vader, die vorig jaar overleed en die nooit iets begreep van zijn kunstenmakende zoon. Uiteindelijk gaat hun gesprek in de laatste scène niet over kunst of over onbegrip, maar over aandacht en genegenheid.

Hiermee beent De Vroedt zijn drijfveren uit tot op het bot. Dat is moedig en intiem en gek genoeg versterkt het de eerdere delen van de serie. Het is alsof hij met dit laatste deel van Mightysociety een verdiepende draai aan zijn kunstenaarschap heeft gegeven. Zo is hij enerzijds terug bij af en anderzijds klaar voor een toekomst vol nóg dieper geëngageerd theater.

Mightysociety10 van Eric de Vroedt. Gezien 4/11/12 in Frascati. Aldaar t/m 9/11 en 8 t/m 12/1/13. Tournee. Meer info op www.mightysociety.nl

Recensie: ‘Dieven’ van het Ro Theater en KVS

Een vrouw heeft een wolf gezien aan de rand van de stad. Ze is opgetogen en verward. Niet per se omdat een wild dier niet thuis zou horen op deze plek, maar vanwege de vraag: ‘Staat wolf voor aanvang nieuw begin/of voor afscheid verval?’

Welkom in de wereld van Dea Loher. Loher is een van de belangrijkste Duitse toneelschrijfsters van dit moment en sinds een paar jaar regisseert Alize Zandwijk haar nieuwe stukken bij het Ro Theater. Dieven is haar meest recente tekst.

Net zoals haar eerdere stukken Onschuld en Het laatste vuur kent ook Dieven geen overkoepelend verhaal. Het is een mozaïek van personages, losjes met elkaar verbonden. De vrouw die de wolf heeft gezien heet Linda Tomason en heeft een vader in een bejaardentehuis, een broer die ze nooit ziet, maar die heeft besloten niet meer uit bed te komen en een vrouwelijke supermarktchef met dezelfde achternaam als zijzelf, die toch geen familie is. En dat is nog niet eens de helft van de rollen.

Ze bewegen zicht in een stad van kartonnen dozen op een hellend toneel. In korte scènes vertellen ze over wolven, verloren echtgenoten, pogingen tot moord en abortus, maar steeds afstandelijk, vaak heel geestig, maar steeds met iets hulpeloos. Er zit een diepe, wanhopige passiviteit in deze personages. De scènes zijn steeds tussen twee of drie mensen. Alleen als de vader een pot worsten heeft, rent iedereen naar hem toe om er een te bemachtigen.

Behalve de dozen en een constante soundscape (van Florentijn Boddendijk en Remco de Jong) laat Zandwijk vooral ruimte aan de acteurs om deze voorstelling richting en diepte te geven. Willy Thomas maakt van de kwade vader een typetje dat toch ontroert, Sylvia Poorta speelt prachtig een obsessieve doorzetter zoals die in ieder stuk van Loher voorkomt, Esther Scheldwacht en Greet Verstraete weten midden in kleine, komische fragmenten tragisch reliëf te brengen.

Fania Sorel, inmiddels de sterspeler van het Ro, is opnieuw weergaloos als Linda, met haar mooie blonde haar en haar saaie steunkousen. Met minimale middelen, en weer totaal anders dan haar vorige rollen, zet ze een vrouw van gekneusd optimisme neer. Het is zo’n zeldzame actrice waarnaar je blijft kijken wanneer ze een beetje tussen de dozen scharrelt en die nooit verveelt.

De spaarzame regie is overigens ook de zwakte van de voorstelling. Bijna iedere keer staan de personages die aan het woord zijn middenvoor op het podium en richten ze het woord direct tot de zaal. Bij een lengte van tweeëneenhalf uur stoort dat. En bij het lopen door de dozen slaat de onbeholpenheid van de karakters terug op de voorstelling zelf.

Maar alleen al de kwaliteit van dit stuk is de gang naar de schouwburg waard. Loher weet iets duidelijk te maken over deze mensen. Iets waarvoor ze van de Japanse kunstenaar Genpei Akasegawa het begrip Tomason leende: ‘Een voorwerp, waarvan niemand weet, wat het voor betekenis heeft. (…) Ergens heeft iemand het bedacht, omdat hij het voor een bepaald doel nodig had. Maar dat is verloren gegaan.’

Dieven van het Ro Theater en KVS. Gezien 16/2 in Haarlem. Te zien in Amsterdam (Stadsschouwburg) 18 en 19/2. Tournee t/m 23/3. Meer info op www.rotheater.nl

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial-Share Alike 3.0 Unported License.
(c) 2024 Simber | powered by WordPress with Barecity